علائم و درمان وریدهای واریسی
علائم و درمان وریدهای واریسی
رگ های واریسی رگ های غیر طبیعی، بزرگ شده و پیچ خورده روی پاها هستند. این رگها اگر درمان نشوند، ممکن است باعث ناراحتی، درد، زخم و لخته شوند.
وریدهای واریسی چیست؟
واریس زمانی اتفاق می‌افتد که رگهای خونی درست زیر پوست ورم کرده، پیچ خورده، برآمده شده و به صورت رنگهای آبی یا بنفش تیره قابل مشاهده می‌شوند. این عارضه غالباً در پاها مشاهده می‌شود . این بیماری در 20 درصد از جمعیت بزرگسال دیده می شود و با افزایش سن شایع تر می شود. بعد از 50 سالگی، از هر دو نفر یک نفر مبتلا به واریس است. زنان، افراد دارای اضافه وزن و کسانی که مجبورند برای مدت طولانی بی حرکت بایستند یا پشت میز بنشینند بیشتر در معرض ابتلا به واریس هستند.
رگهای عنکبوتی شکل خفیف تری از واریس هستند. اینها واریس های مویرگی هستند که معمولاً قرمز رنگ و قطر آنها کمتر از 1 میلی متر است. آنها ممکن است شبیه یک تار عنکبوت روی سطح پوست باشند.
چه چیزی باعث ایجاد واریس می شود؟
زمانی که دریچه کوچک داخل به درستی کار نمی کند، واریس وریدی ایجاد می شود. در این صورت خون به طور موثر به قلب پمپ نشده، در داخل ورید تجمع می یابد و باعث آسیب دریچه بیشتر از قبل می شود. افزایش فشار دیواره رگ را ضعیف تر می کند، ورید منبسط می شود و قابل مشاهده می شود و در نهایت موجب ایجاد واریس می‌شود.
هورمون استروژن ممکن است دیواره سیاهرگ ها را شل کرده و باعث ایجاد رگ های واریسی شود. به همین دلیل است که این بیماری در زنان شایع تر است. استفاده از قرص های ضد بارداری و همچنین بارداری ممکن است به بزرگ شدن عروق کمک کند. خطر ابتلا برای کسانی که یکی از اعضای خانواده مبتلا به واریس دارند بیشتر است. عوامل خطر عبارتند از سبک زندگی بی تحرک، اضافه وزن، قرار گرفتن در معرض گرما و یا آب و هوای گرم، یبوست، پوشیدن لوازم جانبی مانند زانوبند ویا کفش پاشنه بلند.
علائم واریس
وریدهای متورم ظاهری متمایز دارند و بدین سبب، شایع‌ترین شکایت بیماران ظاهر ایجاد ناخوشایند در پاها است. علاوه بر عوارض ظاهری، علائم رایج واریس عبارتند از:
- افزایش تدریجی احساس سنگینی یا درد پا در طول روز
- تورم پا، ابتدا در عصر و بعداً به طور مداوم در طول روز
- گرفتگی شبانه عضلات به دلیل فشار خون وریدی ناشی از تجمع خون در ساق پا
- خارش، تب ، احساس سوزش یا ضربان در ساق پا
- کبودی های کوچکی که خود به خود یا با برجستگی های خفیف روی پاها ایجاد می شود.
- لکه های قهوه ای مایل به ارغوانی در اطراف مچ پا، تغییر رنگ پوست
- زخم های روی پاها یا مچ پا که التیام آنها به زمان نیاز دارد.
- در برخی موارد سندرم پای بی قرار
علائم واریس ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. ابن علایم معمولاً در هوای گرم یا دوره‌های غیرفعال طولانی‌تر و شدیدتر هستند.
مراحل ایجاد وریدهای واریسی
پزشکان از مقیاس جهانی “سی ای آ پی” برای ارزیابی مشکل و تعیین درمان واریس استفاده می کنند. مراحل به شرح زیر طبقه بندی می شوند:
- سی0 – عدم وجود علائم قابل مشاهده و قابل لمس بیماری وریدی
- سی1 – تلانژکتازی (وریدهای عنکبوتی) یا وریدهای مشبک شروع شده است
- سی2 – اکنون وریدهای واریسی بزرگ ظاهر می شوند
- سی3 – تورم در پاها و مچ پا (ادم)
- سی4 آ – تغییر رنگ پاها
- سی4 بی – تغییرات پوستی و فروپاشی نسبی
- سی5 – زخم های التیام یافته
- سی6 – زخم های واریسی فعال که بهبود نیافته اند
در مراحل اولیه، علائم وریدهای واریسی را می توان با تغییرات سبک زندگی، مانند رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و جوراب های فشاری کنترل کرد.
چه زمانی باید نگران واریس باشیم؟
واریس یک بیماری شایع است و برای بسیاری از افراد مشکلی جز زیبایی ایجاد نمی کند. با این حال، اگر علائم منفی مانند درد، تورم یا تغییر رنگ پوست را تجربه کرده اید، برای مشاوره با پزشک تماس بگیرید. به خاطر داشته باشید که هر چه مدت طولانی تری با این مشکل زندگی کنید، خطر بروز عوارض بعدی بیشتر می شود.
آیا واریس خطرناک است؟
واریس یکی از بیماری هایی است که هم پزشکان و هم بیماران از آن غفلت می کنند. معمولاً تا رسیدن به مراحل شدید نادیده گرفته می شود. واریس بسیار بیشتر از یک مشکل زیبایی است. در صورت عدم درمان، نشت دریچه ها ممکن است باعث لخته شدن و التهاب (ترومبوفلبیت) در ورید شود. این وضعیت میتواند منجر به انسداد عروق و نارسایی تنفسی از انسداد در ریه ها (آمبولی ریه) تا مرگ در اثر پارگی لخته شود.
درمان جراحی واریس
امروزه روش های کم تهاجمی برای درمان واریس جایگزین جراحی باز شده است. برخی از این درمانها به صورت سرپایی انجام می شوند و نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارند. به لطف تکنیک های جدید انجام شده در آجی بادم ، نتایج زیبایی بهتری با حداکثر راحتی برای بیمار به دست می آید.
برای تعیین درمان مناسب، متخصص جراحی عروق، بیمار را معاینه می کند و نقاط منشأ ایجاد کننده واریس را شناسایی می کند. سونوگرافی داپلر رنگی، بهترین ابزاری است که برای تشخیص واریس و تجسم جریان خون از طریق دریچه ها استفاده می شود. نقشه کشی به ارزیابی نارسایی هایی که باید مداخله شوند کمک می کند. بر اساس این یافته ها، متخصص ممکن است جراحی یا سایر روش ها را توصیه کند. این انتخاب‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ابلیشن لیزر درون وریدی . این روش موجب بسته شدن ورید ایجاد کننده واریس با یک کاتتر نازک با استفاده از انرژی لیزر که از داخل ساطع می کند می‌شود. مهمترین مزیت این روش این است که تنها 30 دقیقه طول می کشد و بیمار بلافاصله بعد از عمل می تواند راه برود. میزان موفقیت به اندازه 94-99٪ است.
- فرسایش با فرکانس رادیویی درون وریدی . این روش مشابه روش لیزر است، اما رگ با انرژی متفاوتی بسته می شود. یک کاتتر فرکانس رادیویی نازک در داخل ورید قرار داده می شود و نقطه نشتی با دادن انرژی 120 درجه سانتی گراد بسته می شود. هیچ برش جراحی خارجی در این ناحیه ایجاد نمی شود. تمام مراحل زیر پوست و تحت هدایت سونوگرافی انجام می شود.
- آمبولیزاسیون با مواد چسبنده . درمان واریس با مواد چسبنده (سیانواکریلات) یکی از جدیدترین روش های امروزی است. عامل چسب (بیوگل) با دقت بسیار به داخل سیاهرگ نشتی تحت هدایت اولتراسوند وارد می شود. برای مدتی (1-3 دقیقه)، رگ فشار داده می شود تا به خود بچسبد. هیچ بریدگی یا بخیه ای ایجاد نمی شود و اثر فوراً دیده می شود.
- برداشتن وریدهای واریسی با برش کوچک (مینیفلبکتومی). این روش که در ترکیب با سایر روش‌ها یا به تنهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد، امکان حذف خوشه‌های واریسی که از طریق سوراخ‌های بسیار کوچک به بیرون انتشار یافته را می‌دهد. این سوراخ ها بخیه نمی شوند بلکه فقط با نوارهای زیبایی پوشانده می شوند. در حدود یک هفته، سوراخ کاملا بسته می شود.
- اسکلروتراپی. هدف این درمان خشک کردن وریدهای واریسی با ارائه داروی اسکلروزانت با سوزن های بسیار ظریف است. ورید بسته توسط بدن حل شده و به مرور زمان از بین می رود. این روش به فشرده سازی روی محل آسیب دیده حداقل به مدت 2-3 روز برای نتایج بهتر نیاز دارد. اثربخشی درمان اسکلروتراپی ظرف 4-6 هفته آشکار می شود. بسته به مورد، ممکن است به جلسات بیشتری برای کار نیاز داشته باشد. انجام اسکلروتراپی در عروق بسیار کوچک میکرواسکروتراپی نامیده می شود. برای نتایج مطلوب به سوزن‌ها و ذره‌بین‌های ویژه و همچنین پزشک ماهر نیاز دارد.
